Dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de hızlı bir demografik değişim süreci yaşanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre şu anki dünya nüfusunun 10’da birini 60 yaş ve üstü oluştururken 2050 yılında bu rakam 2 milyara çıkacaktır.
Tarihsel süreç açısından bakıldığında “ benzersiz bir gelişim” olarak nitelenen bu demografik değişimlere Birleşmiş Milletler tarafından ikincisi 2002 yılında Madrid’de düzenlenen Dünya Yaşlanma Asamblesi’nde de dikkat çekilmiş ve BM’ye üye ülkelerin bölgesel eylem planları geliştirerek yaşlılar sorunsalının ele alınmasının önemi belirtilmiştir.
TÜRKİYE’DE YAŞLANMA
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yaşlıların hem sayıları hem de oranları hızla artmaktadır. 2004 istatistiklerine göre 7,5 milyon olan 65 yaş ve üstü nüfus 2050 yılında yüzde 19’a çıkacaktır. 50-64 yaş gurubundakileri de dikkate alacak olursak şu anda 13 milyonun üzerinde büyük bir nüfus kütlesi ile karşı karşıya bulunmaktayız.
YAŞLANMANIN TOPLUMSAL SONUÇLARI
Yaşlı nüfusun artışı kendi başına bir olay olarak kalmamaktadır. Pek çok alanda kendini hissettiren bu durum özellikle konut, gelir, bakım ve diğer altyapılarda ağırlığını ciddi olarak hissettirmektedir. Türkiye’de geleneksel aile yapısının değişime uğraması nedeniyle daha önce aile çevresinde saygın bir konumda olan ve kendisine danışılan bir konumdan dışlanan ve ihmal edilen bir konuma inen yaşlıların gittikçe yalnızlaşmaları sosyal izolasyon sonucunu doğurmaktadır.
DEMOKRATİK HAKLAR VE YAŞLILAR
Toplumsal katılımı bir hak olarak gören demokrasilerde yaşlıların gittikçe yalnızlığa itilmeleri ve dışlanmaları insan hak ve özgürlükleri alanında ortaya çıkan bir sorun olarak görülmektedir. Sosyal devlet anlayışı çerçevesinde ele alınması gereken bu olumsuz gelişmeye karşı toplumların ve devletlerin etkin ve yetkin politikalar geliştirmeleri insan hakları temelinde bir zorunluluk olarak ortaya çıkmaktadır.
Her yurttaşın olduğu gibi yaşlıların da içerisinde yaşadığı topluma karşı sorumlulukları vardır. Vergisini ödemesi, kanunlara uygun bir yaşam sürmesi, toplum düzenine aykırı işlerden kaçınması bu sorumluluklara verilebilecek örnekleri teşkil etmekte. Bunun yanı sıra bu yurttaşların kendilerine yeterliliklerinin azaldığı ve iş dünyasını terk edip emekli olduklarında yaşam kalitelerini olumsuz etkileyen bir sürece girdiklerine toplumun ve devletin gerekli olan önlemleri alması ve yaşlıların yalnızlıklarını giderici, zihinsel ve bedensel fonksiyonlarının gerilemesini önleyici altyapılar gerçekleştirmesi yaşlıların demokratik hakları çerçevesinde değerlendirilmektedir.
YAŞLILARIN SOSYAL AKTİFLEŞTİRİLMESİ PROJESİ
Projenin amacı:
Bu projeyle amaçlanan; semtinde oluşturulan yaşlılar gurubuyla deneysel yapılacak çalışmalarda yaşlıların toplumsal katılımları teşvik edilecek, sosyal izolasyonu önleyici etkinlikler geliştirilecek, yaşlıların yaşam boyu elde ettikleri bilgi ve deneyimlerin toplumsal kalkınmaya aktarılarak hem yaşlıların bu artı değerleri atıl kalmaktan kurtarılacak hem de içerisinde yaşadıkları topluma fiili bir katkıda bulunmaları sağlanmış olacaktır. Projenin sonucunda ülkesel bir model geliştirilmesi de projenin amaçları arasında yer almaktadır.